Sedef Hastalığı Nedir?

Sedef hastalığı 19. yüzyıla kadar cüzzam hastalığı ile karıştırıldığından tıpkı cüzzamlılar gibi toplumdan dışlanarak yaşamışlardır. Daha sonraları Hebra’nın bu hastalığın cüzzamdan farkını ortaya koyduğunda adı verilmiş ve tanımlanmıştır. Sedef hastalığı kadınlarda erkeklerden daha sık görülen bir hastalık iken genç ve yaşlılık döneminde pik yapan bir hastalıktır.  Zaman zaman belirtileri hafifleyen zaman zaman artan bir cilt hastalığı olan sedef hastalığının toplumda görülme oranı %1-2 arasındadır. Sedef Hastalığı nasıl bir hastalık sorusunun ve sedef hastalığına dair birçok merak edilen bilgiyi yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Belirtileri

Sedef hastalığı karşınıza birden fazla şekillerde çıksa da en tipik belirtisi deride oluşan kabarık beyaz lezyonlardır. Hastalığın belirtileri her 10 kişiden 8’inde hafif seyrederken 2’sinde ağır geçmektedir. Sedef hastalığı sıklıkla kafa derisinde diz ve dirseklerde görülmektedir.

Derinin üzerinde sedef hastalığı olan bölgelerde beyaz pullanmalar görülür

Kullanmaların altındaki deri kırmızı ve parlaktır

Deride oluşan kuruluk ve gerilmelerde nedeniyle deride kaşıntı olabilir.

Oluşan bu kaşıntılı bölgeler için nemlendirici fayda sağlamaktadır.

Sedef hastalığının ciltte oluşturduğu görüntü kişinin öz güvenin sarsılmasına sebep olur.

Sedef Hastalığı Neden Olur?

Sedef hastalığına neden olan sorun tam olarak bilinmemekle birlikte yapılan çalışmaların sonunda ulaşılan nedenlerden biri ailede bu hastalığı yaşayan bireyler varsa kişinin yakalanma oranı da yüksek olmaktadır.

Sedef hastalığına neden olan diğer sebepleri sıralayacak olursak:

• Cerrahi işlemler
• Vücutta hasar meydana getiren travmalar
• Üst solunum yolu enfeksiyonları
• AIDS hastalığı gibi enfeksiyonlar
• Hamilelik
• Yüksek doz östrojen tedavisi
• Ultraviyole ışınlar
• Kalsiyum düşüklüğü
• İlaç kullanımları
• Stres ve aşırı alkol kullanımı

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Türleri Nelerdir?

Sedef hastalığı türleri ve bu türlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.

• Psöriasis Vulgaris (Plak tipi psöriasis): Plak tipi psöriasis sedef hastalıkları türleri arasında en sık karşılaşılandır. Sedef hastalığı görülen bölgedeki plakların altı kırmızı ve parlak bir görünüme sahiptir.
• Guttat Psöriasis (Psöriasis guttata): Bu tir ise en sık genç erişkinlerde ve çocuklarda görülür. Bu tür sıklıkla yaşanan bir üst solunum yolu hastalığı geçtikten sonra çıkar.. Bu bölgede oluşan lezyonlar 3 ila 10 santim çapında deri üzerinde kabarık olup yuvarlak kırmızı renklidirler. Bu süt sıklıkla bacaklarda ve sırt-göğüs bölümünde ortaya çıkar.
• Eritrodermik Psöriasis: Bu tür belirtilerin tüm vücutta rahat bir şekilde görülebildiği türlerden biridir. Bu türün sık karşılaşılan belirtisi oluşan lezyonların kızarık şekilde olmasıdır.
• Püstüler Psöriasis: Bu tür ise hastalığın belirtileri olan kızarık bölümlerde birkaç santim boyunda içi iltihap ile dolu lezyonlar olan bir çeşittir.Sedef hastalığı kırmızı bir zemin üzerinde, 2 ila 3 santim boyunda iltihap dolu lezyonlar görülen bir türdür. Bu tür oldukça nadir görülür.
• Püstüler psöriasisin komplikasyonları: Oluşan püstüllerin sıkılarak çıkarılması yada mikropla teması enfeksiyon, hafif kaşıntı, sık görülmemekle beraber eklem tutulması, böbrek ve karaciğer yetmezliği oluşan bu durumda görülen birtakım hastalıklardır.
• Eklemlerin sedef hastalığı: Bu türde tutulma sorunlar daha sık gözlemlenirken en sık tutulmaların yaşandığı bölge el eklemleridir. Tutulmanın yanı sıra turnak veya deri psöriasisi de görülmektedir.

 

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Teşhisi

Sedef hastalığının teşhisi için en çok dikkat edilecek noktalar lezyonun keskin sınırlı olması, parlak ve kırmızı renkli olması, üzeri sedefi gümüşi renkte pullarla kaplı olması ve tipik olarak diz, dirsek, saçlı bölgelerdeki sedef hastalığı döküntülerinin yanı sıra hastanın şikayetleri de telhisin konmasında kolaylık sağlamaktadır Hastanın ailesinde bir sedef hastası olup olmadığı öğrenilir. Çünkü bu durum teşhisi koymayı daha kolay bir hale getirir.  Sedef Hastalığı nasıl tedavi edilir sorusunun cevabını bir sonraki bölümde bulabilirsiniz.

• Hastanın cildi travmaya maruz kaldıktan 8-10 gün içerisinde deri belirtilerinin oluşması
• Pullanmanın kazınması halinde derinin üst tabakasının soyulması sonucu nokta tarzında kanama oluşması
• Oluşan pullanmanın kazınmasıyla pulların mum gibi dökülmesi
• Oluşan pullanmanın tırnakla kazınması sonucu kanama olmadan görünen deri

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Tedavisi

Bu hastalığın birçok tetikleyicisi olabilir. Stres kaynaklı oluşan depresyon, kaygı, intihar düşüncesi, özgüven eksikliği gibi problemlerden ötürü oluşan sedef hastalığı için psikiyatri kliniğine gidilmesi gerekmektedir. Hastalığı sebebi enfeksiyon sebepli ise tedavisi için hastanın enfeksiyon hastalıkları bölümüne gidilmesi gerekmektedir. Eğer hastalık akrabalarda da rastlanan bir hastalık ise o zaman belirtileri hafifletecek ilaçların kullanılması tavsiye edilmektedir.

Sedef Hastalığına Neler İyi Gelir?

Sedef hastalığı cildi kurttuğundan cildi nemli tutmak, bunun içinde nemlendiriciler kullanmak cilt için fayda sağlamaktadır. Bunun yanında günlük güneş ışığı sedef hastalığına fayda sağlayan bir diğer etmendir. Stresli ortamlardan ve kişilerden bu dönemde uzak durmak da sedef hastalığının ilerlemesini engelleyecektir.

Sedef Hastalığına Neler İyi Gelmez?

Kişinin hastalığı tetikleyen stres ve enfeksiyon gibi problemlerden uzak durması gerekmektedir. Oluşan lezyonları kaşıyarak kanatmakta hastalığın ilerlemesine sebebiyet vermektedir. Hastalığı tetikleyen bir diğer durumda aşırı alkol tüketilmesidir. Aşırı alkol tüketimi özellikle hastalığın başlangıç belirtileri görüldüğü safhalarda uzak durulması

Sedef Hastalığı (Psoriasis) için hangi doktor ve hangi bölüme, ne zaman gidilmeli?

Deri üzerinde, dirseklerde, dizlerde ve kafa derisinde kabarık döküntü yapan lezyonlar görüldüğünde hastanenin  dermatoloji (cildiye)  bölümüne başvurulması gerekmektedir. Sedef hastalığına dair ülkemizde en çok bulunan uzman dermatoloji doktorları İstanbul ilinde yer almaktadır.

Sedef Hastalığı (Psoriasis) İlaçları

Sedef hastalığında ilaçları hastalığın  şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Hastalık hafif şiddetli seyrediyor ise lokal ilaçlar kullanılmalı, orta şiddetli hastalıklarda fototerapi uygulanması gerekmektedir. Şiddetli durumlarda ise genellikle sistemik tedaviler önerilmektedir.