MODANIN TARİHİ
Moda Haz 02, 2016
İlk çağlarda sadece hava şartlarından ve dış etkenlerden korunmak için kullanılan giysiler,günümüze gelene kadar uzun bir yolculuktan geçti ve ‘Moda‘ terimini doğurdu. İlk zamanlar öldürülen hayvanların postundan, bitkilerden ya da bulunan herhangi bir materyalden yapılan kıyafetlerden dönem dönem yerini icatlara göre gelişen kıyafetlere bıraktı. Bölgelere göre farklılık gösteren ‘giyinme’anlayışları vardı: Örneğin Çin’liler ayaklarının küçülmesi için çocukluk çağlarından başlayarak özel bir ayakkabı giyer, Padaung kabilesi kendi modasını yaratarak boyunlarına halkalar takarlar; böylece hepsi uzun ve ince boyunlu olurlar.
Birçok Afrika’lı kabile de bu şekilde kendi geleneklerine ve moda anlayışına sahiptir. Bizlerin moda anlayışına ters olsa da, bu şekilde güzel göründüklerini düşünürler. Eski tarihlerde Fransa’da attan düştüğü zaman dağılmış olan saçlarını, o an bulabildiği çorap lastiği yardımıyla toplayan bir matmazel dönemin saç toplama modasının öncüsü olur.Aynı şekilde İngiltere Prensi’ne hediye edilmiş bir çiçek ve onun çiçeği düşmesin diye ceketinin göğüs kısmına açtığı deliğe geçirmesi; günümüze’dek uzanan bir modayı yaratır. Coco Chanel, saçları yanınca kısa saç modasını getirir. Eski dönemlerde dönemin gereklilikleri, kişinin ihtiyaçları ve zaten varolan modellere statüye ya da isteğe göre yapılan eklemelerden oluşan moda;günümüzde her devri ve tarzı içinde barındırıyor. 15.- 16. yüzyıl gibi eski dönemlerde her ülkenin kendi tarihini ve geleneklerini yansıtan moda anlayışı mevcutken, günümüzde her ülkede her tarzı bulmak mümkün. Eskilerde ihtiyaçlar ve zorunluluklardan doğan bir çok kullanım şekli, dönemin modasını oluşturur ve moda anlayışı gün geçtikçe değişmeye, gelişmeye başlar.
‘Dünya Modası’teriminin çıkışı 1900’lerin başına dayanır. Dönemin tanınan terzilerinden olan Charles Worth’ün çırağı PaulPoire, oradan ayrılarak kendi atölyesini açar ve daha önce alışılmamış farklı kıyafetler dikmeye başlar. Değişik gece elbisesi modelleri, bele takılan kemeri göğüs altına çıkararak yüksek bel modasını yaratan kıyafetler… Poiret’in ardından 1902 yılında Burberry’nin ilk paltoya adını yazması ve 1905 yılında moda eklerinin gazeteler tarafından verilmesi modanın hikayesini devam ettirir. Tam bir yıl sonra Gucci kendi firmasını kurar ve günümüze kadar gelen ilk çanta modelini 1920’lerde üretir. Coco Chanel, 1913 yılında şapka modelleriyle moda dünyasına katılır. Ardından iki küçük butiğini açar ve 1920’lerde büyük moda evleri açmaya başlar. Maskülen tarzda kıyafetler tasarlayarak yeni bir akım başlatır. 1915 yılında piyasaya çıkan çiçekli kıyafet modelleri yerini 1. Dünya Savaşı’nda gündeme gelen askeri tarzda bir moda anlayışına bırakır.
1927’de Ferragamo İtalya’da kendi ayakkabı tasarımlarını üretmeye başlar ve1936 yılında modern sandalet modellerinin patentini alır.
Tarih 1929’u gösterdiğinde Charleston modası tüm dünyaya yayılmaya başladı. İtalya’da 1932 yılında Nina Ricci’nin kendi butiğini açmasıyla kozmetik ürünleri de moda dünyasında kendine bir yer edindi.Lacoste, 1933 yılında günümüze kadar gelen timsah sembolünü bastığını tişört modelini satışa sundu. 37 yılında Marie Claire, 47 yılında Christian Dior ilk koleksiyonlarını sundu. 50’lerde Dior’un modası ve Louboutin’in ayakkabı modelleri moda dünyasında hüküm sürdü. 60’larda ve 70’lerde Hippie modasının yanı sıra romantik tarzda kıyafetler de tarihe damgasını vurdu. Aynı dönemde moda dünyasına takılan birçok Japon modacının sayesinde dünya modasına Doğu ezgileri de katılmaya başladı. Avrupa modasını Doğu motifleriyle birleştiren bu tasarımlar o dönemde çok konuşuldu.
1980’lerde Armani ve Versace moda dünyasında büyük bir yer edindiler. Yarattıkları Pret a Porter koleksiyonuyla dönemin moda anlayışını tamamen farklı hale getirdiler. Metalik renkler,taytlar, tozluklar, permalı saçlarla oluşan ‘rüküş’ şıklık dönemi 80’li yıllarda hüküm sürdükten sonra 90’larda daha rahat, daha geniş seçenekli bir moda anlayışı benimsenir. 2000’lere gelindiğinde artık günümüzde hala devam ettiği gibi yılın trendleri ve bununla birlikte süre giden her tarzdan moda anlayışını kendini gösterir. Şimdilerde her yıl değişen trendler, renkler, yenilikler ve eskiye dönüş sağlayan Vintage modasıyla hemeski moda devlerinin, hem de gün be gün artan modacıların belirlediği detaylar tercih edilir. Günümüzün en dev sektörlerinden biri olan moda, sadece giyinmek için üretilen kıyafetlerin artık tarz ve statü yansıtmak için kullanılmasıyla,yeni çıkan kıyafet ve aksesuarların hemen satın alınmasıyla kendine sistemin içinde dev bir yer açmıştır.